Բաղադրությունը

Ջուր` 92-93%, ազոտային նյութեր` 1-1.2%, ճարպեր` 0.09-0.1%, ածխաջրեր` 4.4-4.6%, աղեր` 1-2%, բջջաթաղանթ` 1.1-1.2%, մոխրացող նյութեր` 0.5-0.6%, շաքարներ` 6-8%, պեկտիններ` 0.9-1.8%, օրգանական թթուներ, նաև վիտամին В1, В2, РР, В9, աղեր, այլ վիտամիններ:

Կիրառությունը

Արաբ բժիշկներն անվստահությամբ են վերաբերվել սմբուկին և համարյա չեն օգտագործել բուժական նպատակներով: Իսկ Ամիրդովլաթ Ամասիացին օգտագործել է: Նա գրում է, որ եփելու և ջուրը խմելու դեպքում սև մաղձր կհանի միզատար ուղիներից, իսկ եթե քացախով եփվի, կբացի լյարդի և փայծաղի խցանումը: Ընձյուղների և տերևների փոշին թութքին քսելուց կօգնի, իսկ յուղը` ցրտից ձեռքերին ու ոտքերին առաջացած ուռուցքների բուժմանը: Մոխիրն օգտակար է կիրառել չարորակ խոցերի ու պզուկների դեմ: Դեղին սմբուկի մեջ լցնում են դդմի յուղ, խորովում, քամելով հավաքում յուղը և պահում: Այն, ցավող ականջի մեջ կաթեցնելով, անմիջապես կտրում է ցավը: Եթե մանր սմբուկները եփվեն աղի ջրի մեջ, ջուրը քամվի ու խաոնվի հավասար քանակով ձիթապտղի յուղի հետ և նորից եփվի մինչև ջրի գոլորշիանալը, մնացածը, որը յուղն է, քսելով գորտնուկներին վերացնում է դրանց: Իսկ եթե դեղին բադրիջանը եփվի կտավատի ձեթի հետ, քամվի ու խառնվի դեղին մոմի հետ և այնուհետև քսվի կրունկների ու ձեռքերի ճաքերին, կբուժի: Սմբուկը դրական ազդեցություն է թողնում արյունաստեղծ օրգանների վրա: Տերևները պարունակում են մեծ քանակությամբ ռիբոնուկլեինաթթուներ, դեզոքսիռիբոնուկլեինաթթուներ, որոնք մեծ դեր են խաղում սպիտակուցների բիոսինթեզի պրոցեսներում: 

Սմբուկի բաղադրության մեջ գտնվող մանգանը բարելավում է ճարպերի յուրացումը, կանխում լյարդի ցիրոզը, ուժեղացնում է ինսուլինի ակտիվությունը, որի հետևանքով արյան մեջ շաքարի տոկոսն իջնում է:

Բադրիջանը կանխում և բուժում է աթերոսկլերոզը, աղերի կուտակումը, երիկամների հիվանդությունը: Քանի որ հում պտուղները որոշ թունավոր միացություններ ունեն, սմբուկը պետք է օգտագործվի ջերմային մշակման ենթարկելուց հետո միայն: Պտուղները կարելի է նաև չորացրած վիճակում պահել` ձմռան համար:

«Մրգերի և բանջարեղենի բուժական հատկությունները»

Վ.Շ. ԱՍԼԱՆՅԱՆ

Տեղեկատվություն. med-practic.com