Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Սալուտեմ 3.2021

Որոշում ենք մեր ֆոտոտիպը. Սալուտեմ ամսագիր №3

Որոշում ենք մեր ֆոտոտիպը. Սալուտեմ ամսագիր №3

Մաշկը սովորաբար դասակարգում են հետևյալ խըմբերի՝ նորմալ, չոր, յուղոտ, խառը և զգայուն: Նորմալ մաշկն առաձգական է, էլաստիկ, փայլուն և չափավոր խոնավ: Չոր մաշկը տառապում է խոնավության պակասից, ճարպոտն անջատում է չափազանց մեծ քանակությամբ մաշկային յուղ։ Խառը տիպն ունի յուղի ավելցուկ միայն Т-գոտում՝ ճակատի, քթի և կզակի շրջանում։ Զգայուն մաշկը չափազանց ուժեղ է արձագանքում որոշ գրգռիչների։


Սակայն ոչ բոլորը գիտեն, թե իրենց մաշկը որ ֆոտոտիպին է պատկանում։ Իսկ դա անհրաժեշտ է հաշվի առնել ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման նկատմամբ մաշկի զգայնությունը որոշելու համար, քանի որ արևը մեր մաշկի վրա կարող է չլվացվող հետքեր թողնել։


Արևի պաշտպանիչ գործոնը (Sun Protection Factor: SPF) պաշտպանության մակարդակն է, որը որոշում է, թե ինչ աստիճանով է մաշկը պաշտպանված արևային ճառագայթումից։ SPF-ի հիմնական պոստուլատն այն է, որ սովորական մաշկով մարդը արևի տակ 25 րոպե մնալով՝ կարող է այրվածք չստանալ։ SPF-ը երկարացնում է այդ ժամանակն այնքան, որքան SPF-ի աստիճանն է։ Օրինակ` SPF-10 նշանակում է, որ արևի տակ այս ֆիլտրով մնալը թույլատրված է 25 րոպեից 10 անգամ երկար, այսինքն` 250 րոպե։ Համապատասխանաբար SPF-20-ն ապահովում է արևի տակ անվտանգ 500 րոպե։


Սակայն SPF պաշտպանության ճիշտ ընտրության համար անհրաժեշտ է նախ որոշել մաշկի ֆոտոտիպը, ինչով պայմանավորված է մաշկի զգայնությունը և մելանին արտադրելու ունակությունը՝ արևայրուքի ձևավորմամբ։


Ամենահարմարը և առավել տարածվածը ամերիկացի հայտնի բժիշկ-մաշկաբան Թոմաս Ֆիցպատրիկի (Thomas B. Fitzpatrick)՝ 1975 թ. մշակած դասակարգումն է։ Նա, կախված մաշկի՝ մելանինով հագեցվածությունից և ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների (ՈՒՄՃ) նկատմամբ ռեակցիայից, բոլոր մարդկանց դասակարգում է 6 խմբի, որոնցից 4-ը հաճախ է հանդիպում Եվրոպայի բնակիչների շրջանում։ Բացի մաշկի բնական գունավորումից ֆոտոտիպը, ըստ Ֆիցպատրիկի, հաշվի է առնում աչքերի և մազերի գույնը։

 

Մարդու մաշկի դասակարգումն` ըստ Ֆիցպատրիկի


Մարդու մաշկի դասակարգումն` ըստ Ֆիցպատրիկի


I ֆոտոտիպ. կելտական, սկանդինավյան


Մաշկը շատ բաց է, երբեմն՝ կիսաթափանցիկ, կաթնային սպիտակ կամ ճենապակյա երանգով, նյարդային լարվածության ժամանակ՝ հեշտությամբ կարմրող, հաճախ՝ մեծ քանակությամբ պեպեններով։ Մաշկի այս տեսակը բնորոշ է եվրոպացիներին։

 

  • Մազերը՝ գրեթե միշտ շատ բաց կամ կարմրավուն։
  • Աչքերը ՝ երկնագույն, մոխրագույն կամ կանաչ։
  • Ռեակցիան  ՈՒՄՃ նկատմամբ՝ շատ բարձր ֆոտոզգայնություն։ Քանի որ գունանյութն առաջանում է աննշան քանակությամբ, արդեն քառորդ ժամ անց, առանց հատուկ արևապաշտպան միջոցների, արևի ուղիղ ճառագայթների տակ գտնվելուց կամ սոլյարի այցելելուց հետո հնարավոր է առաջին աստիճանի այրվածքի նշանների առաջացում (գերարյունություն և այրոցի (թե՞ այրվածքի) առաջացում)։ Այնուհետև առաջանում է թեփոտում, հնարավոր է մնացորդային հիպերպիգմենտացիայի երկարատև պահպանում։ Համաչափ արևայրուք գրեթե հնարավոր չէ ստանալ։

Խորհուրդներ. քանի որ տվյալ ֆոտոտիպով ավելի բարձր է մաշկի քաղցկեղի և մելանոմայի զարգացման ռիսկը, նպատակահարմար է խուսափել արևի ճառագայթների ազդեցությունից։ Արևի տակ լինելու անհրաժեշտության դեպքում պարտադիր է պաշտպանության բարձր գործոնով (SPF 30- 50) լուսապաշտպանիչ միջոցների կիրառումը:


II ֆոտոտիպ. նորդական, արիական, գերմանական, արևելաեվրոպական, բաց եվրոպական, բաց մաշկով եվրոպական

 

  • Մաշկը՝ բաց, պեպեններ կարող են հանդիպել, սակայն՝ քիչ արտահայտված, քան առաջին ֆոտոտիպով մաշկի վրա։ Այս ֆոտոտիպը նույնպես բնորոշ է եվրոպացիներին։
  • Մազերը՝ բաց շագանակագույնի կամ շեկի տարբեր երանգներ։
  • Աչքերը՝ երկնագույն, մոխրագույն, կանաչ, հազվադեպ բաց շագանակագույն։
  • Ռեակցիան ՈՒՄՃ նկատմամբ՝ բավականին բարձր ֆոտոզգայնություն։ Հեշտությամբ այրվածքներ են առաջանում (շուրջ 20 րոպե արևի ազդեցությունից հետո)։ Արևայրուքը ստացվում է վատ և անկայուն։


Խորհուրդներ. հազվադեպ հնարավոր է մաշկի ոսկե երանգ ստանալ կարճ արևային լոգանքների ժամանակ (առավելագույնը 10 րոպե) համեմատաբար «անվտանգ ժամերին» (մինչև 11:00 և 16:00-ից հետո)։ Նպատակահարմար է կիրառել SPF 30 ցուցանիշով լուսապաշտպան միջոցներ։

III ֆոտոտիպ. միջին եվրոպական, մուգ եվրոպական, խառը, մուգ մաշկով եվրոպական

 

  • Մաշկը՝ թեթև մուգ, ձիթապտղի երանգով կամ փղոս-կրի գույնով, գրեթե առանց պեպենների։
  • Մազերը՝ շագանակագույնի երանգներ, մուգ շիկահեր, հազվադեպ սև։
  • Աչքերը՝ մոխրագույն, շագանակագույն։
  • Ռեակցիան ՈՒՄՃ նկատմամբ՝ արևայրուքը հեշտ և արագ է ստացվում՝ չափավոր արտահայտված մուգ երանգի ձևավորմամբ։ Սակայն արևի տակ առաջին անգամ շատ երկար մնալու դեպքում (կես ժամից ավելի) հնարավոր է այրվածքների առաջացում։


Խորհուրդներ. Ճառագայթման ռացիոնալ ռեժիմ, հատկապես հարավային լայնություններ անսպաելի տեղափոխվելիս:

 

Մարդու մաշկի դասակարգումն` ըստ Ֆիցպատրիկի


IV ֆոտոտիպ. միջերկրածովյան, հարավ-եվրոպական


Մաշկը՝ մուգ, ձիթապտղի երանգով, պեպեններ չկան: Ֆոտոտիպը բնորոշ է Լատինական Ամերիկայի, Ասիայի, Կովկասի և միջերկրածովյան երկրների բնակիչներին:

 

  • Մազերը՝ մուգ շագանակագույն կամ սև:
  • Աչքերը՝ շագանակագույն, մուգ շագանակագույն կամ սև:
  • ՈՒՄՃ նկատմամբ ռեակցիան՝ մաշկն օժտված է բարձր բնական պաշտպանությամբ (մոտ 40 րոպե): Արագ, արտահայտված և կայուն արևայրուք է առաջանում: Արևային այրվածքներ շատ հազվադեպ են լինում, սակայն ՈՒՄՃ բարձր չափաբաժինների երկարատև ազդեցությունը կարող է հանգեցնել մաշկի լուսածերացման:


Խորհուրդներ. թեթև պաշտպանիչ միջոցների կիրառում (SPF` 8-ից 20) արևային ծերացման կանխարգելման նպատակով:


V ֆոտոտիպ. միջին արևելյան, ինդոնեզական, ասիական

 

  • Մաշկը՝ մուգ, մուգ շագանակագույն, հնարավոր է՝ դեղնավուն երանգ: Պեպեններ չկան: Ֆոտոտիպը հիմնականում հանդիպում է Հարավարևելյան Ասիայի և Լատինական Ամերիկայի շատ երկրների բնակիչների մոտ:
  • Մազերը՝ մուգ շագանակագույն կամ սև:
  • Աչքերը՝ մուգ շագանակագույն կամ սև:
  • Ռեակցիան ՈՒՄՃ նկատմամբ՝ մաշկի բնական պաշտպանության բարձր աստիճան, արևի տակ մնալիս այրվածքներ շատ հազվադեպ են առաջանում (դա տեղի է ունենում ՈՒՄՃ-ի միայն ինտենսիվ և երկարատև ազդեցության դեպքում): Ստացված արևայրուքը գրեթե չի նկատվում բնական պիգմենտացիայի ֆոնին:


Խորհուրդներ. երկարատև ընդմիջումից հետո արևի ուղիղ ճառագայթների տակ գտնվելիս կարող են անհրաժեշտ լինել նվազագույն պաշտպանական միջոցներ (կիրառվում են SPF 10 միջոցներ):


VI ֆոտոտիպ. աֆրոամերիկյան, աֆրիկյան


Մաշկը՝ մուգ շագանակագույն կամ կապույտ երանգով սև: Ֆոտոտիպը բնորոշ է աֆրիկյան մայրցամաքից գաղթածներին և Ավստրալիայի աբորիգեններին:

 

  • Մազերը՝ սև:
  • Աչքերը՝ մուգ շագանակագույն կամ սև:
  • Ռեակցիան ՈՒՄՃ նկատմամբ՝ ՈՒՄՃ ազդեցությունից մաշկի բնական պաշտպանությունը համարվում է իդեալական, քանի որ թույլ է տալիս մշտապես գտնվել արևի ուղիղ ճառագայթների տակ` առանց որևէ վնասի. լուսային այրվածքներ երբեք չեն լինում:
 

Խորհուրդներ. անհրաժեշտության դեպքում սնուցող և խոնավացնող միջոցների կիրառում: Արհեստական լուսապաշտպանություն չի պահանջվում: Անհրաժեշտ է հակացուցումների գնահատում պիլինգի և էպիլյացիայի տաբեր տեսակների կիրառման դեպքում (կա հիպերպիգմենտացիայի բարձր ռիսկ):


https://image-skincare.ru
http://eraesthetic.lv/ru, http://melanoma.academy

 

«ՍԱԼՈՒՏԵՄ» առողջ ապրելակերպի ամսագիր
Պետական գրանցման համար․ 211․200․00969
[email protected]
+(374) 91 64 10 15
+(374) 98 79 15 15

Սկզբնաղբյուր. «Սալուտեմ» առողջ ապրելակերպի ամսագիր, N3
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3
Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3

Հոգեբանական զարգացման ընդհանուր խանգարումները բնորոշվում են սոցիալական փոխհարաբերություններում և հաղորդակցման ոլորտում որակական շեղումներով, ինչպես նաև հետաքրքրությունների...

Առողջ երեխա Հոգեկան առողջություն
Գլաուկոմա. Սալուտեմ ամսագիր №3
Գլաուկոմա. Սալուտեմ ամսագիր №3

Գլաուկոման հիվանդություն է, որն ախտահարում է տեսողական նյարդը և հանգեցնում անդառնալի կուրության։ Այն անդառնալի կուրության հիմնական պատճառներից է և նման հիվանդությունների շարքում գրավում է երկրորդ տեղը...

Ակնաբանություն
Ճանապարհորդի դեղատուփը. Սալուտեմ ամսագիր №3
Ճանապարհորդի դեղատուփը. Սալուտեմ ամսագիր №3

Սկսվել է երկար սպասված արձակուրդային հրաշալի ժամանակաշրջանը։ Ձմեռվա երկար երեկոներին շատերս էինք երազում, թե ինչպես պիտի կապենք ճամպրուկները, ընտրում էինք ճամփորդական երթուղիներ...

Առաջին նախաբժշկական օգնություն
«Լավ վիրաբույժը պետք է նաև լավ մարդ լինի». Հովհաննես Սարուխանյան. Սալուտեմ ամսագիր №3
«Լավ վիրաբույժը պետք է նաև լավ մարդ լինի». Հովհաննես Սարուխանյան. Սալուտեմ ամսագիր №3

Խոստովանում է՝ եթե նորից վիճակվեր ընտրություն կատարել, ապա կրկին բժշկի մասնագիտությունը կընտրեր։ Իր հաջողությունների ու ձեռքբերումների, հաղթահարած դժվարությունների մասին վաստակաշատ...

Բժշկի ընդունարանում Բժիշկներ
«Ասացի՝ ուզում եմ սրտաբան դառնալ, որ բուժեմ պապիկիս հիվանդությունից ունեցող մարդկանց». Սարգիս Կիրամիջյան. Սալուտեմ ամսագիր №3
«Ասացի՝ ուզում եմ սրտաբան դառնալ, որ բուժեմ պապիկիս հիվանդությունից ունեցող մարդկանց». Սարգիս Կիրամիջյան. Սալուտեմ ամսագիր №3

Մեր հայրենակից Սարգիս Կիրամիջյանը, որ բնակություն է հաստատել ԱՄՆ-ում, իր մասնագիտական ուղին մանուկ հասակում է ընտրել։ Փոքրիկ Սարգսի վրա խոր ազդեցություն էր թողել սիրելի պապիկը, որ երկար տարիներ տառապում էր...

Բժշկի ընդունարանում Բժիշկներ
Կոփում. Սալուտեմ ամսագիր №3
Կոփում. Սալուտեմ ամսագիր №3

Կոփման ընդհանուր կանոնն ամեն օր սխրանք գործելն է։ Եթե սովորել եք երկար ժամանակ կիրառվող որևէ մեթոդի, ժամանակն է ընդլայնել հնարավորությունների հորիզոնները...

Առողջ ապրելակերպի հիմունքները
Ինչպես խնամել ոտքերը. Սալուտեմ ամսագիր №3
Ինչպես խնամել ոտքերը. Սալուտեմ ամսագիր №3

Ոտքերն օգնում են տեղաշարժվել ամբողջ օրվա ընթացքում: Ամեն օր քայլքի ժամանակ ոտքերը, փաստորեն, իրենց վրա կրում են քաշը կրկնակի գերազանցող ծանրաբեռնվածություն: Այդ պատճառով շատ կարևոր է խնամել դրանք...

Մարմնի խնամք
Ինչ պետք է իմանալ ջերմային կամ արևային հարվածի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №3
Ինչ պետք է իմանալ ջերմային կամ արևային հարվածի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №3

Ջերմային հարված սովորաբար տեղի է ունենում, երբ մարդը գերտաքանում է։ Դա կարող է պատահել աշխատելիս, մարզվելիս կամ պարզապես շոգ վայրում գտնվելիս։ Ջերմային հարվածը չբուժելու դեպքում կարող են վնասվել ներքին օրգանները...

Առաջին նախաբժշկական օգնություն
Արևային ճառագայթում: Արևային բռնկումները՝ բարձր ճառագայթման վտանգ. Սալուտեմ ամսագիր №3
Արևային ճառագայթում: Արևային բռնկումները՝ բարձր ճառագայթման վտանգ. Սալուտեմ ամսագիր №3

Արևը լույսի և ջերմության աղբյուր է, որն անհրաժեշտ է Երկրի ամբողջ կենդանական աշխարհին։ Լույսի ֆոտոններից բացի այն արձակում է կոշտ իոնիզացնող ճառագայթներ, որոնք բաղկացած են հելիումի միջուկից և պրոտոններից...

Ռադիոլոգիա և այրվածքաբանություն
Արևային հերոդերմիա. Սալուտեմ ամսագիր №3
Արևային հերոդերմիա. Սալուտեմ ամսագիր №3

Տարիներ շարունակ արևային լույսի կանոնավոր ներգործությունը կարող է հանգեցնել մաշկի վաղաժամ ծերացման՝ արևային հերոդերմիայի, համախտանիշի, որը պայմանավորված է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների...

Ծերություև և երկարակեցություն Մաշկաբանություն Առողջ և գեղեցիկ
Արևային ալերգիա. Սալուտեմ ամսագիր №3
Արևային ալերգիա. Սալուտեմ ամսագիր №3

Արևային ճառագայթները ոչ միայն տաքացնում են մեզ՝ անասելի ուրախություն պարգևելով հատկապես ձմռան ցրտին, այլև ամրացնում են մեր իմունիտետը։ Սակայն, ցավոք, արևի տակ մնալը որոշ մարդկանց մոտ կարող է...

Ալերգոլոգիա
Արևային այրվածքներ: Ինչո՞վ է վտանգավոր արևային այրվածքը. Սալուտեմ ամսագիր №3
Արևային այրվածքներ: Ինչո՞վ է վտանգավոր արևային այրվածքը. Սալուտեմ ամսագիր №3

Արևային այրվածքներն առաջանում են մաշկի վրա ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ավելցուկային ազդեցության հետևանքով, ընդ որում, ուլտրամանուշակագույն-B ճառագայթների սպեկտրի ալիքները...

Մաշկաբանություն Ռադիոլոգիա և այրվածքաբանություն
Ամառային ըմպելիքներ. Սալուտեմ ամսագիր №3
Ամառային ըմպելիքներ. Սալուտեմ ամսագիր №3

Ստորև ներկայացվում են ամենատարածված ըմպելիքները, որոնք բժիշկները խորհուրդ են տալիս գործածել ամռանը ծարավը հագեցնելու համար։ Դրանցից յուրաքանչյուրի օգտակարությունը գնահատվել է տասը բալանոց սանդղակով...

Սնունդը և առողջությունը
Երեխայի անվտանգությունը ջրում և ջրի մոտակայքում. Սալուտեմ ամսագիր №3
Երեխայի անվտանգությունը ջրում և ջրի մոտակայքում. Սալուտեմ ամսագիր №3

Երեխաները շատ են սիրում լողալ. դա կոփում է նրանց, օգնում է ամրացնել առողջությունը։ Սակայն որպեսզի երեխաները ջրում ո՛չ միայն ուրախ, այլ նաև անվտանգ ժամանակ անցկացնեն, ծնողները պետք է հետևեն մի քանի պարզ...

Առողջ երեխա
Ամռան տապին մաշկը հատուկ խնամքի և ուշադրության կարիք ունի. մաշկաբան Հովհաննես Հովհաննիսյան. Սալուտեմ ամսագիր №3
Ամռան տապին մաշկը հատուկ խնամքի և ուշադրության կարիք ունի. մաշկաբան Հովհաննես Հովհաննիսյան. Սալուտեմ ամսագիր №3

Ինչպե՞ս ամռան տապին պաշտպանել մաշկը։ Ի՞նչ վտանգներ կարող են առաջանալ արևի ճառագայթների տակ երկար պառկելու դեպքում։ Արևապաշտպան միջոցների ճիշտ ընտրությունը կարևո՞ր է։ Այս մասին զրուցել ենք մաշկաբան...

Մաշկաբանություն Բժշկի ընդունարանում Առողջ և գեղեցիկ

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ