Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հունվարի 29-ը Միջուկային պատերազմի սպառնալիքի դեմ համախմբման օրն է

Միջուկային պատերազմի սպառնալիքի դեմ համախմբման օրն ամբողջ աշխարհում նշվում է Դելիի հռչակագրի ընդունման տարելիցի օրը, որի հիմնական նպատակն է կոչ անել դադարեցնելու միջուկային զենքի մրցավազքը, կրճատելու և հետագայում աստիճանաբար չեզոքացնելու աշխարհի տարբեր երկրների միջուկային զինանոցները, վերացնելու միջուկային պատերազմի սպառնալիքները:
Դելիի հռչակագիրն ընդունվել է 1985 թ. հունվարի 29-ին Հնդկաստանի մայրաքաղաք Նյու-Դելիում մի քանի երկրների ղեկավարների և կառավարությունների կողմից. այդ երկրներն են Հնդկաստանը, Հունաստանը, Մեքսիկան, Արգենտինան, Տանզանիան և Շվեդիան, որոնք էլ այս փաստաթուղթը ստորագրած առաջին երկրները դարձան:
Անհրաժեշտ է հիշեցնել, որ միջուկային պայթյունների հետևանքներն ինչպես յուրաքանչյուր երկրի, այնպես էլ ամբողջ մոլորակի համար աղետալի են: Չէ՞ որ նույնիսկ այսօր դրանցից պաշտպանվելու հնարավորությունները բավականին սահմանափակ են, իսկ նրանց, ովքեր կհայտնվեն պայթյունի էպիկենտրոնում, ընդհանրապես անհնար կլինի փրկել: Ճառագայթումն անուղղելի վնաս կհասցնի ինչպես բնությանն, այնպես էլ մարդու կենսագործունեությանն ու առողջությանը: Այս ամենը հրդեհների և համաճարակների, սովի և կողոպուտի կարող է հանգեցնել… Ճառագայթման մեծ քանակները մարդկանց մոտ ուռուցքային հիվանդությունների աճին են բերում, նորածինների մոտ ախտահարումների, գենետիկ մուտացիաների են հանգեցնում: Իսկ լայնամասշտաբ միջուկային պատերազմի դեպքում կլիմայական աղետ տեղի կունենա, և դժվար է նույնիսկ պատկերացնել, որ Երկրի վրա որևէ տեղ գոնե որևէ մարդկային համայնք կենդանի կմնա:
Այժմ աշխարհի շատ երկրներն իրենց զինանոցներում միջուկային զենք ունեն, որի կիրառումն արգելված է: Սա 1945 թ. ցավալի դեպքերի հետ է կապված, երբ ճապոնական Հիրոսիմա և Նագասակի քաղաքների վրա երկու ռումբ էին գցել, որոնք բազմաթիվ կյանքեր խլեցին, իսկ իրադարձությունների հետևանքները մինչ օրս պահպանվում են: Եվ, չնայած այդ տարում միջուկային զենքը համաշխարհային պատմության մեջ առաջին անգամ օգտագործվեց, դրան հաջորդող տասնամյակի ընթացքում պետությունների ռազմավարությունը և միջազգային դիվանագիտությունը մնում էր հնարավոր միջուկային պատերազմի մշակվող պլանների հզոր ազդեցության տակ: Իսկ միջուկային զենքի նոր տեսակների ստեղծումն այսօր միջուկային սպառնալիք է շատ երկրների համար:
Երկու խոշորագույն գերտերությունները՝ ԽՍՀՄ-ը և ԱՄՆ-ը, դեռ 1953 թ. միջուկային զենքը մթնոլորտում փորձարկման արգելման մասին պայմանավորվեցին: Սակայն Սովետական Միությունը 1961 թ. վերսկսեց իր փորձարկումները, իսկ մեկ տարի անց՝ նաև ԱՄՆ-ը: Այդ ժամանակ 1963 թ. ՄԱԿ-ի զինաթափման հանձնաժողովը մթնոլորտում, տիեզերական տարածությունում և ջրի տակ միջուկային փորձարկումներն արգելելու մասին պայմանագիր պատրաստեց, որը ստորագրեցին ավելի քան 100 ՄԱԿ անդամ երկրները, այդ թվում և ԽՍՀՄ-ն ու ԱՄՆ-ը:
1968 թ. ստորագրման համար ստեղծվեց նաև միջուկային զենքը չտարածելու մասին պայմանագիր (նույնպես ՄԱԿ-ի զինաթափման հանձնաժողովի կողմից), որն արգելում է բոլոր պետություններին միջուկային զենք ունենալ՝ հինգ միջուկային տերություններից բացի (Ռուսաստան, ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիա, Չինաստան, Ֆրանսիա): 1990-ականների կեսերին հինգ միջուկային տերությունները վավերացրեցին այն, իսկ ընդհանուր առմամբ ստորագրել է 181 պետություն: Այս պայմանագիրը չստորագրած 13 երկրներից են Իսրաելը, Հնդկաստանը, Պակիստանը և Բրազիլիան: 1995 թ. այս պայմանագիրն անհայտ ժամկետով երկարաձգվել է:
Հարկ է նշել, որ չտարածման ռեժիմն այսօր գրեթե փլուզման եզրին է: Միջուկային տերությունների հասցեին զինաթափման պարտականությունները չկատարելու մասին կշտամբանքներ են հնչում: Օրինակ, ԱՄՆ-ը հակահրթիռային պաշտպանության պայմանագրից դուրս շարունակում է միջուկային զենք ստեղծել: Երեք միջուկային երկրները՝ Հնդկաստանը, Պակիստանը և Իսրայելը, այդպես էլ չստորագրեցին միջուկային զենքի չտարածման պայմանագիրը, իսկ «երրորդ աշխարհի» երկրները միջազգային հանրության համար ավելի ու ավելի վտանգավոր են դառնում, առավել ևս, որ չի կարելի միջուկային զենքի առքն ամբողջովին բացառել:


Կարդացեք նաև

1988 թվականին Առողջապահութհան միջազգային կազմակերպությունը մայիսի 31-ը հայտատարեց առանց ծխախոտի միջազգայի օր: Միջազգային հանրության առաջ խնդիր էր դրվել հասնել այն բանին, որ XXI դարում ծխախոտի...



Գերման Հագենը ծնվել է 1817 թ. մայիսի 30-ին Կենիգսբերգում (այժմյան Կալինինգրադ): Նա իր կարիերան սկսել է 1836 թ. Կենիգսբերգի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ ընդունվելուց հետո...



Մայիսի 29-ը առողջ մարսողության համաշխարհային օրն է (World Digestive Health Day), որը սահմանվել է համաշխարհային աղեստամոքսային կազմակերպության նախաձեռնությամբ (World Gastroenterology Organisation, WGO)...



2002 թվականին ՄԱԿ գլխավոր ասամբլեան մայիսի 29-ը հայտարարեց խաղաղապահների միջազգային օր: Այս օրը կոչված է արժանին տալու ամբողջ աշխարհում ծառայող խաղաղապահների ինքնանվիրմանը...



Ժոզեֆ Իգնաս Գիլյոտենը (Գիյոտեն) ծնվել է 1738 թ. մայիսի 28-ին Սենտեում (Ֆրանսիա): Նա բժշկություն էր ուսումնասիրում Ռեյսում և Փարիզում՝ 1768 թ. ավարտելով Փարիզի համալսարանը: 1789 թ. մայիսի...



Ամեն տարի մայիսի 28-ին Հայաստանի բնակիչները Առաջին Հանրապետության օրն են նշում: Այս տոնի երկրորդ անունը Ինքնիշխանության վերականգնման օր է: 1918 թ. մայիսի 28-ին ավելի քան վեց դար տարբեր նվաճողների...



Մայիսի 27-ը Ցրված սկլերոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է, որը նշվում է ցրված սկլերոզի ընկերությունների Միջազգային ֆեդերացիայի նախաձեռնությամբ...



2001 թվականից սկսած մայիսի 22-ը նշվում է, որպես կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր: Այս օրը հռչակվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեյի կոմից 1995 թվականին`1994թ. տեղի ունեցած Կենսաբանական բազմազանության Կոնվեցիայի...



Հոմոֆոբիա տերմինն առաջացել է հունարեն homо- միանման և phоbos- վախ բառերից: Այս տերմինը շրջանառության մեջ է դրվել 1972 թ.: Մինչ այդ երևույթը, որն այսօր կոչվում է հոմոֆոբիա, հասարակական նորմա էր...



Յուրաքանչյուր տարի, մայիս ամսվա երրորդ կիրակի օրն ընդունված է հիշել այն մարդկանց, որոնք մահացել են ՁԻԱՀ-ից: Սա արվում է ՁԻԱՀ-ով հիվանդ և ՄԻԱՎ վարակակիր մարդկանց խնդիրների վրա միջազգային հանրության ուշադրությունը գրավելու և այս հիվանդության հետագա...



Ժամանակակից աշխարհում կլիմայի պահպանումը կարևորագույն հիմնախնդիրներից է: Մայիսի 15-ը նշվում է որպես կլիմայի պահպանման միջազգային օր: Այս տոնը հաստատվեց ի պատասխան օդերևութաբանների` կիմայի, որպես հետագա սերունդների...



Իլյա Իլյայի Մեչնիկովը ծնվել է 1845թ. մայիսի (3) 15-ին Խարկովի Իվանովկա գյուղում, կալվածատիրոջ ընտանիքում: 1864թ. Մեչնիկովն ավարտել է Խարկովի համալսարանը...



Ընտանիքի բարեկեցության աստիճանը երկրի զարգացման և առաջընթացի ցուցիչն է: Ընտանիքի միջազգային օրը (International Day of Families) հաստատվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեայի կողմից...



Համբարձումը Հայաստանում որպես տոն հաստատվել է IV-V դարերում և տոնվում է Սուրբ Զատիկից քառասուն օր անց: Հարություն առնելուց հետո Քրիստոսը դեռ քառասուն օր երևաց աշակերտներին ու Աստծո Արքայության մասին խոսեց...



Ռոնալդ Ռոսսը ծնվել է 1857թ. մայիսի 13-ին Ալմորում, բրիտանական բանակի սպայի ընտանիքում: Երբ տղան դարձավ 8 տարեկան, նրան ուղարկեցին Անգլիա՝ սովորելու...






Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Դդում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Ընկերության մասին
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն