Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հունիսի 25-ին ծնվել է սովետական ֆիզիոլոգ, դոմինանտի մասին ուսմունքի ստեղծողը, ԽՍՀՄ ԳԱ պրոֆեսոր Ալեքսեյ Ուխտոմսկին

Ալեքսեյ Ուխտոմսկին ծնվել է 1875 թ. հունիսի 25-ին Յարոսլավի նահանգում, նախկին զինվորականի ընտանիքում: Նա ընտանիքի չորրորդ երեխան էր, և վաղ մանկությունում նրան դաստիարակության էին տվել քրոջը՝ Աննա Ուխտոմսկայային:
13 տարեկանում Ալեքսեյն ընդունվել է Նիժնենովգորոդի կադետական կորպուսը, որտեղ տարվել է փիլիսոփայությամբ, հոգեբանությամբ, էթիկայով և գրականությամբ: Ավելի ուշ, Մոսկվայի հոգևոր ակադեմիայի բանավոր բաժնում սովորելու ընթացքում նրա հետաքրքրությունների շարքում ավելացավ նաև ֆիզիոլոգիան:
Ավարտելով ակադեմիան՝ նա հրաժարվեց եկեղեցականի կարիերայից, պլանավորելով ֆիզիոլոգիա ուսումնասիրել: Սակայն այդ ժամանակ գոյություն ունեցող օրենքը հոգևոր ակադեմիայի շրջանավարտներին արգելում էր բուհերի բնական բաժիններ ընդունվել: Ուխտոմսկին շրջանցեց՝ որպես ազատ ունկընդիր ընդունվելով Սանկտ-Պետերբուրգի համալսարանի արևելյան ֆակուլտետ, իսկ մեկ տարի անց տեղափախվեց նույն համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը ֆիզիոլոգիայի ուսումնասիրման համար (դա օրենքը չէր արգելում):
1902 թ. ապագա գիտնականը ծանոթացավ պրոֆեսոր Ն.Ե. Վվեդենսկու հետ, ում հետ ավելի ուշ սկսեց աշխատել անտագոնիստների ռեֆլեքսների վրա: 1911 թ. նա պաշտպանում է մագիստրոսական ատենախոսությունը և մինչև 1917 թ. դասախոսություն է կարդում Հոգենյարդաբանական ինստիտուտում (այժմ Իլյա Մեչնիկովի անվ. հյուսիսարևմտյան պետական բժշկական համալսարան):
1918 թ. Ուխտոմսկու տունը բոլշեվիկները խլեցին՝ գիտնականին միայն երկու սենյակ թողնելով: Այս ժամանակ անվտանգության փաստաթղթերը նրան մահապատժից փրկեցին, պատիժը բանտով փոխարինեցին: 1920 թ. հունվարին Ուխտոմսկին ազատվեց, և նրան նույնիսկ վերադարձրեցին տան մի մասն ու որոշ իրեր, բայց հայրենիք նա այլևս չվերադարձավ:
1920 թ. նա գլխավորեց Բնական գիտությունների ինստիտուտի լաբորատորիան: 1922 թ., Ն.Ե. Վվեդենսկու մահից հետո, նա Պետերբուրգի համալսարանի Մարդու և կենդանիների ֆիզիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ դարձավ: Հետագա տարիներին ակտիվորեն գիտական աշխատանքով էր զբաղվում, դասախոսություններ էր կարդում Լենինգրադի մի շարք ԲՈՒՀ-երում:
Հայրենական Մեծ պատերազմն Ուխտոմսկին Լենինգրադում դիմավորեց. այլ գիտնականների հետ միասին նա աշխատում էր պաշտպանության կարիքների վրա և ղեկավարում էր ռազմական ժամանակների համար արդիական վնասվածքային շոկի վերաբերյալ հետազոտությունները:
Ուխտոմսկու գլխավոր գիտական բացահայտումը դոմինանտի սկզբունքը դարձավ, որը մարդու վարքագծի և հոգեկան գործընթացների մի շարք տեսակները բացատրող տեսություն էր: Նրա հետազոտությունների շնորհիվ դոմինանտի մասին ուսմունքը ֆիզիոլոգիայի սահմաններից դուրս եկավ՝ դառնալով առանձին ուղղություն փիլիսոփայական անթրոպոլոգիայի և հոգեբանության մեջ:
Իր գիտական հետազոտությունների համար գիտնականը Լենինի անվ. մրցանակ ստացավ, ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ ընտրվեց, իսկ ավելի ուշ՝ 1935 թ., ԽՍՀՄ ԳԱ իրական անդամ դարձավ: Հիմնական գիտական գործունեությունից բացի զբաղվում էր աստվածաբանությամբ, փիլիսոփայությամբ, պոլիտէկոնոմիայով, ճարտարապետությունով, նկարիչ էր, գիտեր յոթ լեզու և ջութակ էր նվագում:
Ալեքսեյ Ուխտոմսկին մահացավ 1942 թ. օգոստոսի 31-ին ֆաշիստներով շրջապատված Լենինգրադում:


Կարդացեք նաև

Իվան Միխայիլի Սեչենովը ծնվել է 1829թ. օգոստոսի 13-ին այժմյան Նիժնի Նովգորոդ շրջանի Սեչենովո գյուղում: 1848 թ. ավարտել է Պետերբուրգի Գլխավոր ճարտարագիտական դպրոցը և 1856 թ. Մոսկովյան համալսարանի...



1999թ. դեկտեմբերի 17-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի որոշմամբ օգոստոսի 12-ը հռչակվել է Երիտասարդության միջազգային օր։ Այն ընդունվել է 1998թ. օգոստոսի 12-ին Լիսաբոնում անցկացված երիտասարդության հարցերով նախարարների համաշխարհային...



Ամեն տարի հուլիսի 28-ին շատ երկրներում անց է կացվում Հեպատիտի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Hepatitis Day): Այս տոնի հաստատման ամսաթիվը ամերիկացի բժիշկ, հեպատիտ B վիրուսի բացահայտող...



Հայկական ավանդական տոների շարքում Վարդավառը (Վարդանար կամ Վարդավառ), իհարկե, ամառային ամենամեծ տոնն է, այն նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու ամենակարևոր և ժողովրդի ամառային ամենասիրելի...



Ամեն տարի հուլիսի 8-ին Ռուսաստանում նշվում է Ընտանիքի, սիրո և հավատարմության համառուսական օրը: Խորհրդանշական է, որ այն առաջին անգամ նշվել է 2008-ին, որն ընտանիքի տարի էր հայտարարված...



Այս օրը բոլոր ցանկացողները կարող են «փոխանակվել իրենց հոգիներով», քանի որ հուլիսի 6-ին նշվում է Համբույրի համաշխարհային օրը (World Kiss Day կամ World/International Kissing Day), որն առաջին անգամ...



Ջոզեֆ Դոլթոն Հուկերը ծնվել է 1817 թ. հունիսի 30-ին՝ Հեյլսուորտում: Նրա առաջին ուսուցիչը հենց իր հայրը՝ Վիլյամ Հուկերը դարձավ: Ջոզեֆը՝ 7 տարեկանից սկսած, Գլազգոյի համալսարանում նրա դասախոսություններն էր լսում...



1987 թ. ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեան որոշեց հունիսի 26-ը նշել որպես Թմրանյութերի կիրառման և դրանց անօրինական շրջանառության դեմ պայքարի միջազգային օր...



1997 թ., Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի առաջարկով, ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեան հունիսի 26-ը հայտարարեց Կտտանքների զոհերին աջակցելու միջազգային օր (International Day in Support of Victims of Torture)...



Տեղային արհեստանոցում աշխատելով՝ Կրիստոֆեր Շոուլզը և նրա գործընկեր Կարլոս Գիդդենը գրքի էջերի հաջորդաբար համարակալման համար սարքավորում հնարեցին: Այս հասարակ հարմարանքից էլ սկիզբ է առել...



1992 հունիսի 3-ից մինչւ հունիսի 14-ը Ռիո Դե Ժանեյրոյում անցկացվող Շրջակա միջավայրի և զարգացման վերաբերյալ համաժողովը դարձավ XX դարի վերջին տասնամյակի էկոլոգիական խոշորագույն ակցիան...



2005թ. Ժնևում կայացած Առողջապահության համաշխարհային ասամբլեայի սեսիայում հունիսի 14-ը հաստատվեց որպես Արյան դոնորի համաշխարհային օր` ի պատիվ 1868թ. այդ օրը ծնված ավստրիացի բժիշկ...



Երեխաների` աշխատելուն դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Day Against Child Labour) սահմանվել է Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության կողմից և ամեն տարի նշվում է հունիսի 12-ին: Օրացույցում նոր օր մտցնելու...



«20-րդ դարի ժանտախտ» համարվող հիվանդությունն առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1981 թ. ԱՄՆ-ում: Բժիշկներին շատ անհանգստացրեց թոքաբորբով հիվանդացող երիտասարդների թվի խիստ աճը, ինչը...






Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Դդում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Ընկերության մասին
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Սեռական գրգռում
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն